Il
Simbolo “Quicumque” è una professione di fede composta verso il secolo V
attribuita a sant’Atanasio (295-373), il vescovo di Alessandria che si oppose
strenuamente agli eretici Ariani: pertanto è detta Simbolo Atanasiano o più
precisamente Pseudo-atanasiano. La Chiesa Romana lo fa recitare nel Breviario
nell’Ufficio di Prima della Domenica.
Quicúmque
vult salvus esse, ante ómnia opus est, ut téneat cathólicam fidem:
Quam
nisi quisque íntegram inviolatámque serváverit, absque dúbio in ætérnum períbit.
Fides
autem cathólica hæc est: ut unum Deum in Trinitáte, et Trinitátem in unitáte
venerémur.
Neque
confundéntes persónas, neque substántiam separántes.
Alia
est enim persóna Patris, ália Fílii, ália Spíritus Sancti:
Sed
Patris, et Fílii, et Spíritus Sancti una est divínitas, æquális glória,
coætérna majéstas.
Qualis
Pater, talis Fílius, talis Spíritus Sanctus.
Increátus
Pater, increátus Fílius, increátus Spíritus Sanctus.
Imménsus
Pater, imménsus Fílius, imménsus Spíritus Sanctus.
Ætérnus
Pater, ætérnus Fílius, ætérnus Spíritus Sanctus.
Et
tamen non tres ætérni, sed unus ætérnus.
Sicut
non tres increáti, nec tres imménsi, sed unus increátus, et unus imménsus.
Simíliter
omnípotens Pater, omnípotens Fílius, omnípotens Spíritus Sanctus.
Et
tamen non tres omnipoténtes, sed unus omnípotens.
Ita
Deus Pater, Deus Fílius, Deus Spíritus Sanctus.
Ut
tamen non tres Dii, sed unus est Deus.
Ita
Dóminus Pater, Dóminus Fílius, Dóminus Spíritus Sanctus.
Et
tamen non tres Dómini, sed unus est Dóminus.
Quia,
sicut singillátim unamquámque persónam Deum ac Dóminum confitéri christiána
veritáte compéllimur: ita tres Deos aut Dóminos dícere cathólica religióne
prohibémur.
Pater
a nullo est factus: nec creátus, nec génitus.
Fílius
a Patre solo est: non factus, nec creátus, sed génitus.
Spíritus
Sanctus a Patre et Fílio: non factus, nec creátus, nec génitus, sed procédens.
Unus
ergo Pater, non tres Patres: unus Fílius, non tres Fílii: unus Spíritus
Sanctus, non tres Spíritus Sancti.
Et
in hac Trinitáte nihil prius aut postérius, nihil majus aut minus: sed totæ
tres persónæ coætérnæ sibi sunt et coæquáles.
Ita
ut per ómnia, sicut jam supra dictum est, et únitas in Trinitáte, et Trínitas
in unitáte veneránda sit.
Qui
vult ergo salvus esse, ita de Trinitáte séntiat.
Sed
necessárium est ad ætérnam salútem, ut Incarnatiónem quoque Dómini nostri Jesu
Christi fidéliter credat.
Est
ergo fides recta ut credámus et confiteámur, quia Dóminus noster Jesus
Christus, Dei Fílius, Deus et homo est.
Deus
est ex substántia Patris ante sǽcula génitus: et homo est ex
substántia matris in sǽculo natus.
Perféctus
Deus, perféctus homo: ex ánima rationáli et humána carne subsístens.
Æquális
Patri secúndum divinitátem: minor Patre secúndum humanitátem.
Qui
licet Deus sit et homo, non duo tamen, sed unus est Christus.
Unus
autem non conversióne divinitátis in carnem, sed assumptióne humanitátis in
Deum.
Unus
omníno, non confusióne substántiæ, sed unitáte persónæ.
Nam
sicut ánima rationális et caro unus est homo: ita Deus et homo unus est
Christus.
Qui
passus est pro salúte nostra: descéndit ad ínferos: tértia die resurréxit a
mórtuis.
Ascéndit
ad cælos, sedet ad déxteram Dei Patris omnipoténtis: inde ventúrus est judicáre
vivos et mórtuos.
Ad
cujus advéntum omnes hómines resúrgere habent cum corpóribus suis; et redditúri
sunt de factis própriis ratiónem.
Et
qui bona egérunt, ibunt in vitam ætérnam: qui vero mala, in ignem ætérnum.
Hæc
est fides cathólica, quam nisi quisque fidéliter firmitérque credíderit, salvus
esse non póterit. Amen.
Chiunque
voglia salvarsi, deve anzitutto possedere la fede cattolica:
Colui
che non la conserva integra ed inviolata perirà senza dubbio in eterno.
La
fede cattolica è questa: che veneriamo un unico Dio nella Trinità e la Trinità
nell'unità.
Senza
confondere le persone, e senza separare la sostanza.
Una
è infatti la persona del Padre, altra quella del Figlio, ed altra quella dello
Spirito Santo.
Ma
Padre, Figlio e Spirito Santo sono una sola divinità, con uguale gloria e
coeterna maestà.
Quale
è il Padre, tale è il Figlio, tale lo Spirito Santo.
Increato
il Padre, increato il Figlio, increato lo Spirito Santo.
Immenso
il Padre, immenso il Figlio, immenso lo Spirito Santo.
Eterno
il Padre, eterno il Figlio, eterno lo Spirito Santo
E
tuttavia non vi sono tre eterni, ma un solo eterno.
Come
pure non vi sono tre increati, né tre immensi, ma un solo increato e un solo
immenso.
Similmente
è onnipotente il Padre, onnipotente il Figlio, onnipotente lo Spirito Santo.
E
tuttavia non vi sono tre onnipotenti, ma un solo onnipotente.
Il
Padre è Dio, il Figlio è Dio, lo Spirito Santo è Dio.
E
tuttavia non vi sono tre dei, ma un solo Dio.
Signore
è il Padre, Signore è il Figlio,Signore è lo Spirito Santo.
E
tuttavia non vi sono tre Signori, ma un solo Signore.
Poiché
come la verità cristiana ci obbliga a confessare che ciascuna persona è
singolarmente Dio e Signore: così la religione cattolica ci proibisce di parlare
di tre Dei o Signori.
Il
Padre non è stato fatto da alcuno: né creato, né generato.
Il
Figlio è dal solo Padre: non fatto, né creato, ma generato.
Lo
Spirito Santo è dal Padre e dal Figlio: non fatto, né creato, né generato, ma
da essi procedente.
Vi è
dunque un solo Padre, non tre Padri: un solo Figlio, non tre Figli: un solo
Spirito Santo, non tre Spiriti Santi.
E in
questa Trinità non v'è nulla che sia prima o dopo, nulla di maggiore o minore:
ma tutte e tre le persone sono l'una all'altra coeterne e coeguali.
Cosicché
in tutto, come già detto prima, va venerata l'unità nella Trinità e la Trinità
nell'unità.
Chi
dunque vuole salvarsi, pensi in tal modo della Trinità.
Ma
per l'eterna salvezza è necessario, credere fedelmente anche all'Incarnazione
del Signore nostro Gesù Cristo.
La
retta fede vuole, infatti, che crediamo e confessiamo, che il Signore nostro
Gesù Cristo, Figlio di Dio, è Dio e uomo.
È
Dio, perché generato dalla sostanza del Padre fin dall'eternità: è uomo, perché
nato nel tempo dalla sostanza della madre.
Perfetto
Dio, perfetto uomo: sussistente dall'anima razionale e dalla carne umana.
Uguale
al Padre secondo la divinità:inferiore al Padre secondo l'umanità.
E
tuttavia, benché sia Dio e uomo, non è duplice ma è un solo Cristo.
Uno
solo, non per conversione della divinità in carne, ma per assunzione
dell'umanità in Dio.
Totalmente
uno, non per confusione di sostanze, ma per l'unità della persona.
Come
infatti anima razionale e carne sono un solo uomo, così Dio e uomo sono un solo
Cristo.
Che
patì per la nostra salvezza: discese agli inferi: il terzo giorno è risuscitato
dai morti.
È
salito al cielo, siede alla destra di Dio Padre onnipotente: e di nuovo verrà a
giudicare i vivi e i morti.
Alla
sua venuta tutti gli uomini dovranno risorgere con i loro corpi: e dovranno
rendere conto delle proprie azioni.
Coloro
che avranno fatto il bene andranno alla vita eterna: coloro, invece, che
avranno fatto il male, nel fuoco eterno.
Questa
è la fede cattolica, e non potrà essere salvo se non colui che l'abbraccerà
fedelmente e fermamente. Amen.
Nessun commento:
Posta un commento