domenica 27 maggio 2018

Simbolo “Quicumque” o “di sant’Atanasio”

Il Simbolo “Quicumque”  è una professione di fede composta verso il secolo V attribuita a sant’Atanasio (295-373), il vescovo di Alessandria che si oppose strenuamente agli eretici Ariani: pertanto è detta Simbolo Atanasiano o più precisamente Pseudo-atanasiano. La Chiesa Romana lo fa recitare nel Breviario nell’Ufficio di Prima della Domenica.

Quicúmque vult salvus esse, ante ómnia opus est, ut téneat cathólicam fidem:
Quam nisi quisque íntegram inviolatámque serváverit, absque dúbio in ætérnum períbit.
Fides autem cathólica hæc est: ut unum Deum in Trinitáte, et Trinitátem in unitáte venerémur.
Neque confundéntes persónas, neque substántiam separántes.
Alia est enim persóna Patris, ália Fílii, ália Spíritus Sancti:
Sed Patris, et Fílii, et Spíritus Sancti una est divínitas, æquális glória, coætérna majéstas.
Qualis Pater, talis Fílius, talis Spíritus Sanctus.
Increátus Pater, increátus Fílius, increátus Spíritus Sanctus.
Imménsus Pater, imménsus Fílius, imménsus Spíritus Sanctus.
Ætérnus Pater, ætérnus Fílius, ætérnus Spíritus Sanctus.
Et tamen non tres ætérni, sed unus ætérnus.
Sicut non tres increáti, nec tres imménsi, sed unus increátus, et unus imménsus.
Simíliter omnípotens Pater, omnípotens Fílius, omnípotens Spíritus Sanctus.
Et tamen non tres omnipoténtes, sed unus omnípotens.
Ita Deus Pater, Deus Fílius, Deus Spíritus Sanctus.
Ut tamen non tres Dii, sed unus est Deus.
Ita Dóminus Pater, Dóminus Fílius, Dóminus Spíritus Sanctus.
Et tamen non tres Dómini, sed unus est Dóminus.
Quia, sicut singillátim unamquámque persónam Deum ac Dóminum confitéri christiána veritáte compéllimur: ita tres Deos aut Dóminos dícere cathólica religióne prohibémur.
Pater a nullo est factus: nec creátus, nec génitus.
Fílius a Patre solo est: non factus, nec creátus, sed génitus.
Spíritus Sanctus a Patre et Fílio: non factus, nec creátus, nec génitus, sed procédens.
Unus ergo Pater, non tres Patres: unus Fílius, non tres Fílii: unus Spíritus Sanctus, non tres Spíritus Sancti.
Et in hac Trinitáte nihil prius aut postérius, nihil majus aut minus: sed totæ tres persónæ coætérnæ sibi sunt et coæquáles.
Ita ut per ómnia, sicut jam supra dictum est, et únitas in Trinitáte, et Trínitas in unitáte veneránda sit.
Qui vult ergo salvus esse, ita de Trinitáte séntiat.
Sed necessárium est ad ætérnam salútem, ut Incarnatiónem quoque Dómini nostri Jesu Christi fidéliter credat.
Est ergo fides recta ut credámus et confiteámur, quia Dóminus noster Jesus Christus, Dei Fílius, Deus et homo est.
Deus est ex substántia Patris ante sǽcula génitus: et homo est ex substántia matris in sǽculo natus.
Perféctus Deus, perféctus homo: ex ánima rationáli et humána carne subsístens.
Æquális Patri secúndum divinitátem: minor Patre secúndum humanitátem.
Qui licet Deus sit et homo, non duo tamen, sed unus est Christus.
Unus autem non conversióne divinitátis in carnem, sed assumptióne humanitátis in Deum.
Unus omníno, non confusióne substántiæ, sed unitáte persónæ.
Nam sicut ánima rationális et caro unus est homo: ita Deus et homo unus est Christus.
Qui passus est pro salúte nostra: descéndit ad ínferos: tértia die resurréxit a mórtuis.
Ascéndit ad cælos, sedet ad déxteram Dei Patris omnipoténtis: inde ventúrus est judicáre vivos et mórtuos.
Ad cujus advéntum omnes hómines resúrgere habent cum corpóribus suis; et redditúri sunt de factis própriis ratiónem.
Et qui bona egérunt, ibunt in vitam ætérnam: qui vero mala, in ignem ætérnum.
Hæc est fides cathólica, quam nisi quisque fidéliter firmitérque credíderit, salvus esse non póterit. Amen.



Chiunque voglia salvarsi, deve anzitutto possedere la fede cattolica:
Colui che non la conserva integra ed inviolata perirà senza dubbio in eterno.

La fede cattolica è questa: che veneriamo un unico Dio nella Trinità e la Trinità nell'unità.

Senza confondere le persone, e senza separare la sostanza.

Una è infatti la persona del Padre, altra quella del Figlio, ed altra quella dello Spirito Santo.

Ma Padre, Figlio e Spirito Santo sono una sola divinità, con uguale gloria e coeterna maestà.

Quale è il Padre, tale è il Figlio, tale lo Spirito Santo.

Increato il Padre, increato il Figlio, increato lo Spirito Santo.

Immenso il Padre, immenso il Figlio, immenso lo Spirito Santo.

Eterno il Padre, eterno il Figlio, eterno lo Spirito Santo

E tuttavia non vi sono tre eterni, ma un solo eterno.

Come pure non vi sono tre increati, né tre immensi, ma un solo increato e un solo immenso.

Similmente è onnipotente il Padre, onnipotente il Figlio, onnipotente lo Spirito Santo.

E tuttavia non vi sono tre onnipotenti, ma un solo onnipotente.

Il Padre è Dio, il Figlio è Dio, lo Spirito Santo è Dio.

E tuttavia non vi sono tre dei, ma un solo Dio.

Signore è il Padre, Signore è il Figlio,Signore è lo Spirito Santo.

E tuttavia non vi sono tre Signori, ma un solo Signore.

Poiché come la verità cristiana ci obbliga a confessare che ciascuna persona è singolarmente Dio e Signore: così la religione cattolica ci proibisce di parlare di tre Dei o Signori.

Il Padre non è stato fatto da alcuno: né creato, né generato.

Il Figlio è dal solo Padre: non fatto, né creato, ma generato.

Lo Spirito Santo è dal Padre e dal Figlio: non fatto, né creato, né generato, ma da essi procedente.

Vi è dunque un solo Padre, non tre Padri: un solo Figlio, non tre Figli: un solo Spirito Santo, non tre Spiriti Santi.

E in questa Trinità non v'è nulla che sia prima o dopo, nulla di maggiore o minore: ma tutte e tre le persone sono l'una all'altra coeterne e coeguali.

Cosicché in tutto, come già detto prima, va venerata l'unità nella Trinità e la Trinità nell'unità.

Chi dunque vuole salvarsi, pensi in tal modo della Trinità.

Ma per l'eterna salvezza è necessario, credere fedelmente anche all'Incarnazione del Signore nostro Gesù Cristo.

La retta fede vuole, infatti, che crediamo e confessiamo, che il Signore nostro Gesù Cristo, Figlio di Dio, è Dio e uomo.

È Dio, perché generato dalla sostanza del Padre fin dall'eternità: è uomo, perché nato nel tempo dalla sostanza della madre.

Perfetto Dio, perfetto uomo: sussistente dall'anima razionale e dalla carne umana.

Uguale al Padre secondo la divinità:inferiore al Padre secondo l'umanità.

E tuttavia, benché sia Dio e uomo, non è duplice ma è un solo Cristo.

Uno solo, non per conversione della divinità in carne, ma per assunzione dell'umanità in Dio.

Totalmente uno, non per confusione di sostanze, ma per l'unità della persona.

Come infatti anima razionale e carne sono un solo uomo, così Dio e uomo sono un solo Cristo.

Che patì per la nostra salvezza: discese agli inferi: il terzo giorno è risuscitato dai morti.

È salito al cielo, siede alla destra di Dio Padre onnipotente: e di nuovo verrà a giudicare i vivi e i morti.

Alla sua venuta tutti gli uomini dovranno risorgere con i loro corpi: e dovranno rendere conto delle proprie azioni.

Coloro che avranno fatto il bene andranno alla vita eterna: coloro, invece, che avranno fatto il male, nel fuoco eterno.

Questa è la fede cattolica, e non potrà essere salvo se non colui che l'abbraccerà fedelmente e fermamente. Amen.


Nessun commento:

Posta un commento

Vigilia della solenne Commemorazione della B.V.M. del Monte Carmelo

  INTROITUS Ger 2, 7.- Induxi vos in terram Carmeli, ut comederitis fructum eius, et optima illius. ~~ Ps  132, 1.- Ecce quam bonum, et iucu...